Illustrated by Liubov Miau
Bizim ilk konuşmamızda 4 gün ara olduktan sonra yaşlı nineme ‘Nineciğim, sizin hakkında kısa bir metin yazarsam, izin verir misiniz?’ – diye soruyorum. Oturduğu Kharkiv’in mahallesinde elektrik kesildi ve telefon şarjı bitmiş. Bütün zaman onlar nerede olduğunu hangi halde olduğunu bilmedik.
— Yaz, ama burada herşey iyi olmasını yazma. Şöyle yaz: yaşlı dede ve nine dört gündür elektriksiz ve bilgisiz oturur. Radyo ve televizyon çalışmamış. Mumları yaktık.
Yazıyorum: orada iyi değil.
Ninem aslen Lugansk bölgesinden,adı Alla, 84 yaşında, dedem Summy şehrinde doğdu – 89 yaşında. Her ikisinin de çocuklukları II. Dünya Savaşı mermilerinin seslerinin altında geçmiş, artık Rus işgalcilerin füzeleri yaşlılıklarına eşlik ediyor. Babaannem 1959’da taşındığı Kharkiv’i herkesin bildiğini söylüyor ama şimdi yıkık şehrin fotoğraflarına bakarken gözyaşlarına boğuluyor.
Yaşlılar sığınaklara inmiyorlar, çünkü yetişmemekten korkuyorlar, Bu yüzden ateş sırasında koridorlara çıkıyorlar. İçinde uzun süre oturamazlar, çünkü alan küçüktür ve tabureler rahatsız edicidir – bacakları şişer ve sırtı ağrımaya başlar. Dairenin pencereleri üç tarafa bakar, hala saklayanmamış, ninem düşmanın böyle pencerelere dayanarak nerede vurulacağına karar vermesini zanneder, bu yüzden pencereleri kapatmak istemiyor Dışarıya çıkmamaya çalışıyorlar, fakat kışın son günü risk etmeye karar verdiler.
«Biz uzun zamandır dışarı çıkmadık, çünkü etrafında herşey patlıyordu. Sonra, neyse çıkalım diye düşündüm. İlk olarak biraz yürüyememiz gerekti, ikinci olarak belki gıdalardan bir şey alırız diye düşündüm. Biz çıkarken, alt kattaki komşumuz ‘Nereye gidiyorsunuz? Olmaz’ dedi. Ben ona: ‘Bir şey değil, Jora. Şimdi çöp atarız ve bakarız.’ Çöp attık, herşey sustu. Biz ‘Silpo’ marketine gittik, o kapalıydı ama yanında sıra vardı. Pazardaki dükkanları boştu. Bu yüzden eve gittik. Sonra olduğumuz pazarın yanında iki füze olduğunu ama patlamadığını öğrendik. Başkaları patlamış, biraz uzakta».
Bulgur ve önceden dondurulmuş et bir ay kadar yetecek, aynı zamanda evinizden komşuları onlara imkan olursa yumurta, ekmek getiriyorlar. Savaştan 2 ay önce alınan buzdolabı mücize olarak elektriksiz 4 gündür içinde uygun ısıyı tutuyordu, ve ninem yanında geçerek onunla konuşmaya başlar: «Sana teşekkür ederim. Aferin sana»!
«Savaştan sonra» yaşlarımızın ciddi planları var: ninem Rusya’ya gitmeyi ve Putin’in mezarını bozulmayı planlıyor, dedem ise onun en büyük servetini, Kharkiv’de kalan kamerasını bana hediye etmek istiyor, böylece Kharkiv’e dönmemim garanti olacağını düşünüyor. Aramızda canavar düdüğünün ve füzelerin sesleri yırttığı zamanda, ben kamerayı ve kapatılmayan pencereleri hatırlatıyorum, kameraya ninemi, dedemi ve yeni Ukrayna Kharkiv’i çekeceğime inanırım.
